Programmaplan

Programma Zorg en veiligheid

Strategisch doel:
(Kwetsbare) jongeren in Almelo veilig laten opgroeien en de risico's op afglijden naar criminaliteit verkleinen. Hiermee willen we realiseren dat de jongeren in de toekomst een mooie basis vormt voor het DNA van Almelo.

Toelichting
Het klinkt als een cliché; ‘Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst’. Maar dit cliché geldt als basis voor het belang van een goede aanpak voor het thema Jongeren en Veiligheid. De jeugd bepaalt namelijk niet alleen voor een deel het huidige DNA van de stad, maar voor een belangrijk deel ook het toekomstige DNA. Het is dus van belang dat jeugd in onze gemeente veilig kan opgroeien en zich op allerlei vlakken kan ontwikkelen, zowel thuis, op school als binnen een sociaal netwerk. Gelukkig gaat het met veel jongeren goed, maar zoals in iedere gemeente kent ook Almelo een groep kwetsbare jongeren. Voor deze groep geldt dat het niet vanzelfsprekend voor ze is om veilig te kunnen opgroeien en zich niet automatisch kunnen ontwikkelen zoals ze dat zouden willen. Als gevolg hiervan kunnen verschillende problemen ontstaan, variërend van lichte zorgen over hun eigen ontwikkeling en (vrije)tijdsbesteding tot meervoudige (sociale) problematiek. Hierdoor kunnen problemen ontstaan, zoals uitval op school, overlast op straat en afglijden naar (ondermijnende) criminaliteit. Dat laatste kan onder andere ontstaan door het ontbreken van een sociale basis, maar ook doordat kwetsbare jongeren zich aansluiten bij een overlastgevende- of criminele jeugdgroep, vanuit het gevoel ergens bij te willen horen. Daarbij zijn kwetsbare jongeren een makkelijk doelwit voor criminelen om ze te gebruiken voor criminele activiteiten.

(Groepen) jongeren die overlast veroorzaken of criminele activiteiten uitvoeren hebben een negatieve invloed op het woonplezier en de veiligheidsbeleving van inwoners.
Hoewel deze jongeren veel overlast en ook criminaliteit veroorzaken, zijn zij naast dader, vaak ook slachtoffer. Deze jongeren zijn kwetsbaarder door problemen thuis, op school of mogelijk door gedrags- of verslavingsproblemen. Deze problematiek vraagt om een integrale aanpak met een goede verbinding tussen het sociaal- en veiligheidsdomein.
Binnen de aanpak ligt de focus op preventie, maar er is ook aandacht voor zorg en repressie. Een aanpak die zich richt op het individu in de groep, maar ook op het individu op school, werk en thuis, bij sport en uitgaan. Bij de aanpak jeugdoverlast en -criminaliteit willen we door middel van vroegsignalering onze (kwetsbare) jeugdigen in kaart brengen en monitoren. Daarnaast willen we ons zicht op jeugdgroepen verder verbeteren. Door meer en beter zicht te hebben aan de voorkant, willen we het verder afglijden van risicojongeren vroegtijdig voorkomen, samen met onze partners in de keten.

Activiteiten 2023

Omschrijving

Uitvoeren fenomenenonderzoek

Om inhoud te geven aan de aanpak Jongeren en Veiligheid is het van belang een goed beeld te krijgen van de aard en omvang van de problematiek. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om de risicofactoren voor kwetsbare jongeren op basis waarvan ze dreigen af te glijden, de plekken en omvang van jeugdgroepen en een analyse van kwetsbare jongeren in de gemeente. Dit willen wij laten onderzoeken door een deskundige op het gebied van kwetsbare jongeren in relatie tot veiligheid.

Preventieve aanpak kwetsbare jongeren

Allereerst willen we zoveel mogelijk voorkomen dat jongeren afglijden richting criminaliteit en ondermijning. Dat betekent enerzijds dat jongeren inzicht moeten krijgen in de risico’s die horen bij verschillende thema’s op het gebied van criminaliteit en ondermijning. Hierbij kan het bijvoorbeeld gaan om informatie over digitale criminaliteit (zoals geldezels, sexting), drugs, wapens, polarisatie en/of seksuele intimidatie. Anderzijds gaat het om het weerbaar maken van jongeren om de verleidingen te weerstaan om zich richting criminaliteit te begeven. Dat kan bijvoorbeeld door thema’s als groepsdruk bespreekbaar te maken.
We geven preventie op verschillende manieren vorm. Zo wordt themagericht voorlichting gegeven aan de jongeren. Bureau Halt biedt hiervoor bijvoorbeeld een lesprogramma op maat. Maar ook de Risk Factory in Enschede voorziet in een themagericht lesaanbod, zowel voor groep 8 als de tweede klas van het voortgezet onderwijs. Daarnaast vindt preventie plaats door aan te sluiten bij landelijke en regionale voorlichtingscampagnes. Ook onze jongerenwerkers hebben een preventieve functie. Door dichtbij en benaderbaar te zijn, kunnen zij problemen voorkomen en vroegtijdig ingrijpen.

Polarisatie
Voor het (preventief) aanpakken en tegengaan van polarisatie en radicalisering volgt de gemeente Almelo een zogeheten ‘tweesporenbeleid’. Enerzijds wordt ingezet op ‘preventie’ en anderzijds op vroegsignalering. In samenspraak met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zal een gepaste ‘routekaart’ worden opgesteld die een adequate koers bepaalt en een handelingsperspectief biedt voor de gemeente Almelo. De gemeente zal in samenwerking met het onderwijs diverse weerbaarheidstrainingen gaan aanbieden op Almelose middelbare scholen. Deze weerbaarheidstrainingen zullen, in beginsel, worden gehouden voor docenten en leerlingen door de ROR (Rijksopleidingsinstituut tegengaan Radicalisering) in samenwerking met SSV (Stichting School en Veiligheid).

Seksuele intimidatie
In 2022 is het plan van aanpak seksuele intimidatie door het college vastgesteld. Het doel van het plan is om de veiligheid en daardoor de veiligheidsgevoelens van (jonge) vrouwen en de LHBTIQ+ gemeenschap te verbeteren in Almelo. We geven komende jaren uitvoering aan dit plan waarbij we ook best practices en oplossingen zullen uitwisselen met andere gemeenten.
Het programma Veilige Steden – geïnitieerd door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en wetenschap (OCW) - ondersteunt gemeenten om de openbare ruimte veiliger te maken voor vrouwen en meisjes. De nadruk binnen Veilige Steden ligt op veiligheid in de openbare ruimte en het uitgaan. De gemeente Almelo is vanaf 2022 bij dit programma aangesloten en zal bij de aanpak van seksuele intimidatie ondersteund worden door Regioplan.

Vroegsignalering

Om te voorkomen dat jongeren afglijden richting criminaliteit en ondermijning is het van belang dat signalen van kwetsbare jongeren in een vroeg stadium worden gezien en herkend, zodat vroegtijdig interventies kunnen plaatsvinden. Soms is een enkel signaal nog niet zorgelijk, maar een combinatie van signalen wel. Het is van belang dat betrokken partijen, zoals gemeente, politie, jongerenwerkers en scholen met elkaar samenwerken om die signalen goed in beeld te krijgen om te bepalen welke interventies wenselijk zijn om te voorkomen dat deze kwetsbare jongeren (verder) afglijden. Om dit te realiseren is er een vroegsignaleringsoverleg gestart. Samenwerkings- en procesafspraken worden vastgelegd in een convenant tussen betrokken partijen. Met name van belang is dat het werkproces voor iedereen duidelijk en bekend is. Op het moment dat jongeren in beeld zijn bij het strafrecht worden ze besproken in het Justitieel Overleg Risicojongeren. Daarnaast is er een Wijk Jongeren Overleg, waar bijvoorbeeld (groepen) jongeren worden besproken die overlast veroorzaken in een wijk of bij een winkelcentrum. En jongeren waar vanuit school zorgen over zijn worden in de Zorg Advies Teams besproken. Van belang is dat het duidelijk is wanneer iemand waar wordt besproken.

 Gerichte interventies

We blijven interventies opstarten die waarde hebben om de risico’s voor jongeren die afglijden te beperken. De interventies vinden plaats op gebieds-, groeps-, en individueel niveau. Deels vinden de interventies plaats in het voorliggende veld; jongerenwerkers, jeugdagenten en jeugdboa’s maken bijvoorbeeld contact met de jongeren, bespreken wat er leeft onder jongeren, faciliteren activiteiten en corrigeren waar nodig. Verder worden interventies afgestemd in de hiervoor benoemde overleggen. Interventies kunnen zowel zorg als straf betreffen of een combinatie daarvan. Voorbeelden van interventies zijn een gesprek met of brief aan ouders, inzet jongerenwerkers, een Forza- of Basta traject
of interventie vanuit Bureau Halt.
Op het moment er sprake is van een groep jongeren die overlast veroorzaakt en wellicht al richting criminaliteit beweegt is het mogelijk een aparte groepsaanpak af te spreken. Hiervoor is een landelijk format ontwikkeld met een zeven-stappen-model. Interventies in de groepsaanpak kunnen zowel gericht zijn op de groep als op de individuen, zoals ondersteuning van een jongere/gezin vanuit het wijkteam.

(voetnoot 1: Forza- en Basta trajecten zijn effectieve jeugdinterventies om te voorkomen dat jeugdigen delict gedrag ontwikkelen of herhalen)

Borging, monitoren, evalueren

Om te zorgen dat de aanpak en de interventies effectief zijn moeten ze worden geborgd in diverse betrokken organisatie, waarbij het van belang is dat er duidelijke afspraken zijn wie de regie voert. Daarnaast worden de aanpak/interventies gemonitord en bijgestuurd waar nodig. Dat vindt plaats onder verantwoordelijkheid van de regievoerder en in de daarvoor bepaalde overleggen. Op het moment dat er een groepsaanpak wordt afgesproken zijn daarin ook evaluatiemomenten aangegeven.
Om de voortgang van de totale sluitende aanpak te monitoren zal een kerngroep Jongeren en Veiligheid periodiek bijeenkomen. Deze kerngroep legt verantwoording af aan de Stuurgroep Zorg en Veiligheid. 
De op- en afschaling van de jongerenproblematiek vindt plaats op basis van het Aanpak Voorkoming Escalatie (AVE) model.

Deze pagina is gebouwd op 01/24/2023 11:54:13 met de export van 01/24/2023 10:59:27